Khi mới đến Pháp cách đây năm năm, gia đình chị Nguyễn Yên Hà sống tại một thành phố nhỏ gần bờ biển Atlantique, với khu vườn 5.000 m2. Ban đầu đây là bãi cỏ, nhiều loại cây ăn quả và những cây thông cao lớn.
Chị quyết định cải tạo thành vườn trồng hoa hồng. "Ước mơ có vườn hồng tưởng đơn giản nhưng bắt tay vào làm mới thấy vô số vất vả", chị Hà, làm việc trong ngành tài chính, cho biết.
Chị bắt đầu công việc làm vườn sau nửa năm sống ở đây. Không phải con nhà nông, nhưng nay chị tự cuốc đất, dọn cỏ, đào hố, trồng hàng trăm cây hồng. Không chỉ trồng, chị còn tự xẻ đất làm lối đi, xây những bậc thang quanh co uốn lượn, nhặt đá về xây bờ tường chặn để ngăn đất cát tuột xuống dốc hay mua gỗ về đóng giàn cho hồng leo, hồng vịn.
Hoa hồng cũng rất thích được trồng xen kẽ với các loại cây cảnh hoa lá nhỏ xinh làm nền. "Do vậy, công việc rất nhiều, những năm đầu làm vườn thực sự như chơi nhiều môn thể thao phối hợp", chị nói.
Trong vòng ba năm, chị Hà trồng 150 giống hồng, trong đó 30 hồng leo, còn lại là hồng bụi. Vườn được quy hoạch thành một khu màu hồng tím đỏ, khu màu cam trắng vàng và khu hồng cổ có mùi thơm. Ngoài hồng Pháp, còn có hồng Anh, Đức, Bỉ, Hà Lan, Australia...
Vườn hồng của chị nằm khuất hoàn toàn sau nhà. Lý do vì sân trước hướng Bắc, vốn ít nắng, mùa đông lạnh, lại là khu có nhiều cây thông, lá thông rụng xuống làm tăng nồng độ axit trong đất, không thích hợp với hoa hồng. Trong khi đó vườn sau nhà hướng Nam nhiều nắng, tiện ngắm vườn từ mọi cửa sổ và sân thềm.
"Điều này vô tình khiến mọi người bất ngờ khi bước ra vườn và gọi đây là khu vườn bí mật. Họ khen cách làm vườn của tôi phù hợp với bản tính kín đáo, không phô trương của người châu Á", chị Hà chia sẻ.
Trong vườn có một giống hồng mang tên "Yên Bái", do nhà tạo giống hoa nổi tiếng của Pháp André Eve lai tạo để kỷ niệm mối kết giao 20 năm giữa tỉnh Val-de-Marne với Yên Bái, vào tháng 10/2016. Bông hoa màu vàng ngả gạch, xếp cánh tròn đẹp và tỏa hương thơm dịu dàng. Ngay khi đọc được thông tin này, chị Hà đã tìm mua dù cây này khá hiếm. "Từ lúc có nó trong vườn, mỗi lúc nhìn thấy là tôi nhớ về người cha đã khuất. Bố tôi cũng quê ở Yên Bái", chị chia sẻ.
Chị Hà đang chờ cây lớn để nhân giống và tặng cho gia đình, bè bạn, để giống hoa mang tên tình hữu nghị Việt Pháp có cơ hội lan tỏa ở nhiều vườn hồng hơn.
Vườn hồng của chị Hà đẹp suốt khoảng bảy tháng trong năm, đặc biệt đầu mùa xuân vào tháng 5 tháng 6 khi tất cả các bụi hoa đồng loạt nở.
Đây là hồng Veilchenblau, dòng leo rất khỏe, một năm chỉ nở hoa một đợt trong vòng hơn một tháng, sau đó chỉ còn lác đác. Hoa có màu tím cà, hương thơm của nó được ví với hoa huệ và táo xanh.
Gu hoa của chị Hà cũng thay đổi theo thời gian. Ban đầu chị thích các loại bông to tròn, dày cánh, bụ bẫm như hoa của David Austin. Sau này chị thích và bổ sung thêm nhiều cây hoa chùm bông nhỏ hoặc cánh đơn, vì chúng thường rất khỏe mạnh, sai hoa, luôn có mặt một cách "đáng tin cậy với mọi điều kiện thời tiết". Màu yêu thích của chị cũng đi từ hồng, trắng sang tím, dù trong đó có một số loại đỏng đảnh khó chăm, nhưng chị chấp nhận.
Trong hình là cây Pomponella của hãng Kordes, sai hoa và bền.
Và càng ngày, tiêu chuẩn về hương thơm với chị càng quan trọng. Pháp có nhiều giống hồng rất thơm. "Từng là người sưu tập nước hoa, giờ đây tôi dành nhiều tâm huyết cho khu hồng cổ vì muốn tìm đến những mùi hương ngào ngạt, độc đáo", chị chia sẻ.
Nhiều loại hồng cổ chỉ nở duy nhất một lần trong năm, nhưng hoa thường có vẻ đẹp lộng lẫy và số lượng bông nở rộ trên mỗi cây lên đến mức ấn tượng, kéo dài hơn một tháng. Vì thế, chị vẫn thấy rất đáng trồng.
Quan điểm chăm sóc hồng của chị đi theo trường phái tự nhiên, tức để chúng lớn lên tự nhiên, khỏe mạnh từ bên trong, không thúc ép và cũng không cần thuốc men hay các chất hóa học. Vậy nên lúc đầu chị chú trọng nuôi bộ rễ: đào hố to khi trồng, đổ phân ủ tự nhiên, trồng trên sườn dốc để thoát nước tốt, khỏi bị úng rễ và chỉ trồng cây vào cuối thu đầu đông khi mưa nhiều để rễ có thời gian phát triển trước khi nắng nóng, cũng để trồng xong đỡ phải tưới nước. Mùa hè, nhiều khi chị cố tình ít tưới để rễ cây buộc phải vươn xa đi tìm nước và phát triển tốt hơn.
Vườn dùng phân bò, gà, ngựa, mỗi năm chỉ bón một lần. Ba năm nay, chị Hà thường xin phân ngựa từ một gia đình hàng xóm.
Mùa hoa này, họ ngỏ lời đến thăm vườn hồng. Quá ấn tượng, gia đình hàng xóm đã quyết định cũng sẽ trồng hoa hồng. Chị Hà đã nhiệt tình hướng dẫn họ.
Đến giờ, vườn hồng đã ổn định nên chị không mất quá nhiều công chăm sóc. Cũng nhờ chọn giống kỹ nên các năm sau cây khỏe, sai hoa, ít sâu bệnh. Với phần còn lại của khu vườn rộng lớn, giờ đây chị Hà dùng máy cắt cỏ tự động nên có thể hoàn toàn giải phóng được sức lao động.
Dù vườn có tới 150 loại khác nhau, người phụ nữ Việt tự hào mình đã chơi hoa một cách chuyên nghiệp, thuộc tên, thuộc mặt hoa, nghiên cứu và hiểu kỹ lưỡng về nguồn gốc, dòng giống và đặc tính của từng loại.
